De feestdagen staan voor de deur. Voor velen een gezellige tijd. Maar wat als je een dierbare moet missen? Dat verdriet is extra voelbaar in de decembermaand. Misschien wil je de feestdagen overslaan, de gordijnen dichtgooien en onder de dekens wegkruipen. Dit is geen realistische gedachte. Er is geen ontkomen aan, op straat, in de winkels op tv overal is er de kerst. Vorig jaar gaf ik al wat Tips voor rouwverwerking in de feestmaand. Ik heb er hier nog enkele voor je.
Rouwverwerking: aandacht voor herinnering
Je hoeft het gemis niet te verdringen tijdens de feestdagen. Samen herinneringen delen kan troost bieden. Ook kun je ruimte creëren voor je overleden dierbare door een kaarsje te branden. Mijn zus overleed toen ik zestien was. In die tijd wilden we graag met familie samen zijn. We bekeken veel foto’s en video’s. Er waren verdrietige momenten, maar die mochten er zijn. We konden het delen.
Gebruik familietradities
Veel families hebben vaste tradities voor het vieren van de feestdagen. Die bieden een mooie gelegenheid om de herinnering aan de overledene levendig te houden. Ook geven tradities houvast in deze wankele periode. Als het gezin elk jaar op kerstavond samen koekjes bakt, kan het daarom fijn zijn dat te blijven doen wanneer er iemand mist. Misschien voelt dat in het begin vreemd, maar krampachtig vermijden is vaak vervelender.
Neem ruimte en tijd
Bovenstaande tips zijn slechts suggesties. Iedereen beleeft gemis anders en gaat er anders mee om. Geef daarom allereerst jezelf, en je verdriet, de ruimte en tijd die je nodig hebt. Als je nog niet toe bent aan feestvieren, is dat helemaal in orde. Voel je niet bezwaard of schuldig als je een uitnodiging afslaat. Aan de andere kant hoef je je ook niet schuldig te voelen als je juist zin hebt in een feest en daar plezier aan beleeft. Dat geldt niet alleen voor de eerste kerst zonder je dierbare, maar zeker ook voor alle jaren daarna.
Wat schrijf je op een kerstkaart?
Ken je iemand die een dierbare heeft verloren? Dan is deze tip voor jou. Bij het schrijven van een kerstkaart denk je mogelijk dat je het verlies moet omzeilen. Maar vaak helpt het personen in rouw als zij weten dat hun verdriet geaccepteerd wordt. Benoem de overledene in je kerstwens en laat weten dat je aan de persoon denkt. Misschien is het niet fijn een voorbedrukte kaart met de gebruikelijke ‘blije’ kerstboodschap te krijgen. Zoek liever een kaart uit met alleen een afbeelding en schrijf er zelf een passende boodschap op.
Als feest en verdriet elkaar raken
Marinus van den Berg is geestelijk verzorger en heeft veel kennis over verlies en rouw. Hij schreef een prachtig Boek over het omgaan met verlies tijdens feestelijke gebeurtenissen: Als feest en verdriet elkaar raken. Ik raad dit boek aan voor iedereen die moeite ervaart met rouwverwerking in de decembermaand. Het boek nodigt uit met beschouwelijke teksten en praktische rituelen feestelijke momenten een nieuwe invulling te geven.
