Gelukkig is het nadenken over de dood en de uitvaart steeds minder taboe. Zoals ik in een Vorig Artikel schreef, is het zeer waardevol om daarvoor een Wensenlijst achter te laten voor de nabestaanden. En dat het verstandig is een testament op te stellen, zal je ook niet verrassen. Maar heb je wel eens nagedacht over wat je digitale nalatenschap is?
We houden er een steeds uitgebreider digitaal leven op na. En dat verdwijnt niet vanzelf wanneer je komt te overlijden. Freek de Jonge zong lang geleden al ‘Er is leven na de dood’, woorden die een heel nieuwe betekenis krijgen in het digitale tijdperk. Dat klinkt misschien niet slecht, maar het is een ontwikkeling die niet altijd positief uitpakt.
Digitale nalatenschap: hoe ziet je digitale erfenis eruit?
Een digitale nalatenschap is het geheel aan digitale sporen dat je achterlaat. Daaronder vallen bijvoorbeeld je profielen op sociale media, e-mailverkeer, blogs en overige online activiteit. Het probleem hiervan is dat nabestaanden vaak niet weten welke diensten er gebruikt zijn, of ze kennen de wachtwoorden niet waardoor ze geen toegang hebben om bijvoorbeeld accounts te sluiten of abonnementen op te zeggen.
Er is op dit gebied weinig wettelijk geregeld, daar komt nog eens bovenop dat online gegevens vaak eigendom zijn van de providers waaraan deze zijn verstrekt, en zij zijn niet ertoe verplicht om actie te ondernemen wanneer de gebruiker overlijdt.
Dit creëert een spanningsveld tussen zaken die als herinnering kunnen dienen voor nabestaanden, zoals digitale foto’s of geschreven berichten, en eventuele privacywensen. Misschien heb je documenten of foto’s waarvan je helemaal niet wilt dat je partner of kinderen deze ooit te zien krijgen? Bovendien kan het voor nabestaanden ook een vervelende confrontatie zijn wanneer zij na een overlijden plotseling een profiel of website tegenkomen waarop het lijkt alsof er niet gebeurd is. Daarnaast kunnen er ook financiële aspecten spelen. Denk bijvoorbeeld aan betaalde games, abonnementen op digitale diensten, of juist inkomsten uit een blog, Paypal-rekening of digitale valuta. Denk bij dit laatste bijvoorbeeld aan bitcoins die verloren kunnen gaan wanneer niemand ervan op de hoogte is of hier toegang tot heeft.
Wat kun je regelen voor je digitale nalatenschap?
Om dergelijke problemen te voorkomen en je nabestaanden een hoop rompslomp te besparen, is het verstandig om alvast een aantal zaken op een rijtje te zetten. Maak daarvoor een overzicht van alle websites waar je geregistreerd staat, met bijbehorende wachtwoorden. Dat kun je natuurlijk gewoon in een notitieboekje doen, maar veiliger is het om dit in een Digitale Kluis te bewaren.
Er zijn diverse bedrijven die zo’n kluis aanbieden, vaak betreft het een betaalde dienst. De kluis dient als centrale plek voor het opslaan van wachtwoorden en digitale documenten. Eventueel kan dit ook bij een notaris worden geregistreerd. Je dient één of meerdere vertrouwenspersonen aan te wijzen aan wie de kluis na je overlijden wordt vrijgegeven.
Momenteel zie je ook steeds vaker dat het bij online diensten mogelijk is om instellingen op te slaan voor wat er met je gegevens moet gebeuren nadat je overlijdt. Zo krijgen Facebook-profielen een herdenkingsstatus wanneer er wordt gemeld dat de gebruiker is overleden. Je kunt in instellingen één of meerdere contactpersonen aanwijzen die in dat geval toegang krijgen bepaalde gegevens te downloaden of een vastgezet bericht op je herdenkingsprofiel te plaatsen. Ook bij Google is het mogelijk om aan te geven wat er met je account en gegevens moet gebeuren indien er gedurende langere tijd geen activiteit is op het account. Na het verstrijken van een aantal maanden kan het account automatisch worden gewist, of je kunt contactpersonen aanstellen die je gegevens als archief kunnen downloaden.
Mijn tip: zorg ervoor dat je overal met hetzelfde e-mailadres aanmeldt. Indien je vergeet een bepaald wachtwoord in je overzicht of kluis op te nemen, kan de vertrouwenspersoon die toegang heeft tot het e-mailadres alsnog een nieuw wachtwoord aanvragen om toegang te krijgen tot het vergeten account.
Wil je ook een overzicht van je digitale erfenis aanmaken? Hier kun je een handige checklist voor je digitaal nalatenschap downloaden.
