In mijn Vorige Blog heb je kunnen lezen waarom rituelen zo belangrijk zijn bij afscheid en rouwverwerking. In dit tweede deel wil ik ingaan op afscheidsrituelen voor kinderen.
Dood en verlies is voor kinderen vaak moeilijk te begrijpen. Het is belangrijk om in deze tijd je kinderen extra Aandacht te geven. Afscheid nemen moet je leren. Rituelen kunnen op een speelse manier helpen uitdrukking te geven aan gevoelens. Zo kunnen kinderen leren met afscheid en verlies om te gaan en komt er ruimte voor hen om hierover te praten.
New life vlinder
De ‘New life vlinder’ is een sluiting met een houten vlinder die op de meeste grafkisten past. Voor kinderen is het fijn om deze vlinders zelf te beschilderen. Zo voelen ze zich betrokken bij de uitvaart en tijdens het schilderen kan er over het verlies worden gepraat.
Lichtbootjes
Ook lichtbootjes zijn een mooi afscheidsritueel voor jong en oud. De bootjes worden van speciaal papier gemaakt en in elkaar gevouwen. Op het papier kunnen de kinderen een tekening maken of een boodschap schrijven. Het bootje wordt voorzien van een theelichtje van bijenwas. Daarna laat je het bootje op open water wegvaren, zodat het de boodschap of wens van het kind meeneemt naar de spreekwoordelijke overkant.
Herinneringstas
Kinderen hebben veel behoefte aan houvast. Abstracte Concepten, zoals de dood, zijn voor hen lastig te begrijpen. Tastbare herinneringen zijn daarom erg belangrijk. Een mooi voorbeeld daarvan is de herinneringstas. Kies een mooie tas uit, eventueel eentje die van de overledene is geweest, en bewaar er tastbare aandenkens in. Ook kunnen de kinderen er tekeningen of briefjes voor de overledene in stoppen.
Smartlap
Diezelfde tastbaarheid is ook te vinden in de ‘smartlap’. Dat is een lappendeken die wordt gemaakt uit stukjes stof van de kleding van de overledene. In de lapjes die bijvoorbeeld een broekzak hebben, kunnen ook weer briefjes en tekeningen worden gestopt. Een extra voordeel is dat je de kleding niet zomaar hoeft weg te doen, iets waar familieleden vaak nog lang mee worstelen.
Afscheidsrituelen: creatief afscheid nemen
Dit zijn slechts enkele voorbeelden van afscheidsrituelen die bijzonder geschikt zijn voor kinderen. Natuurlijk is er nog veel meer mogelijk. Je kunt een variatie bedenken op deze voorbeelden, of een geheel nieuw ritueel.
Voor kinderen staat daarbij vooral creativiteit centraal. Knutselen, tekenen en briefjes schrijven zijn speelse activiteiten waarmee het ritueel leuk blijft voor het kind. Ook werkt de creativiteit therapeutisch, zodat deze activiteiten sterk bijdragen aan de rouwverwerking. Bovendien schept het de gelegenheid om tijd met elkaar door te brengen, om te praten over wat er gebeurd is en wat het kind daarbij voelt of denkt. Daar heb je samen baat bij.
